Chúa Nhật Bát Nhật Giáng Sinh – Năm A –1-1-2023 – Lễ Đức Mẹ Là Mẹ Thiên Chúa

Luca 2:16-21

¹⁶Khi ấy, các người chăn chiên hối hả ra đi đến Bê-lem.  Họ gặp bà Ma-ri-a, ông Giu-se, cùng với Hài Nhi đặt nằm trong máng cỏ. ¹⁷ Thấy thế, họ kể lại điều họ đã được nghe nói về Hài Nhi này. ¹⁸ Tất cả những ai nghe đều ngạc nhiên về những gì các người chăn chiên nói cho biết. ¹⁹ Còn bà Ma-ri-a thì hằng ghi nhớ tất cả những điều ấy, và suy đi nghĩ lại trong lòng. ²⁰ Rồi các người chăn chiên ra về, vừa đi vừa tôn vinh ca tụng Thiên Chúa, vì mọi điều họ đã được tai nghe mắt thấy theo như họ đã được loan báo. ²¹ Khi Hài Nhi được đủ tám ngày, nghĩa là đến lúc phải làm lễ cắt bì, người ta đặt tên cho Hài Nhi là Giê-su; đó là tên mà sứ thần đã đặt cho Người trước khi Người được thụ thai trong lòng mẹ.

(Trích Phúc âm Luca, bản dịch của Nhóm Phiên Dịch Các Giờ Kinh Phụng Vụ từ https://ktcgkpv.org/readings/mass-reading)

Gợi ý cầu nguyện

1.     Hôm nay ngày đầu năm mới, Giáo hội mừng Lễ Đức Ma-ri-a là Mẹ Thiên Chúa, một tước hiệu đã có từ thế kỷ I, Theotokos (Theo tiếng Hy-lap có nghĩa là Đấng cưu mang Thiên Chúa – God-bearer).  Đây là một ngày lễ rất đặc biệt không chỉ mừng trong Giáo hội Công Giáo, mà cả Giáo Hội Chính Thống, các Giáo phái lớn Tin Lành.  Kitô hữu trong thế kỷ đầu ấy đã không ngần ngại gọi Mẹ Ma-ri-a là Mẹ Thiên Chúa; tuy nhiên, tước hiệu này có thể làm tôi cảm thấy khó chịu, bởi Mẹ Ma-ri-a là một thụ tạo giống như tôi, được Thiên Chúa dựng nên, làm sao Mẹ có thể là mẹ Thiên Chúa được?  Nếu tôi có cảm giác khó chịu như vậy, cũng là chuyện bình thường; và nếu tôi lý luận như thế, quả cũng không sai.  Bởi tước hiệu này đã trở nên tranh cãi sôi nổi vào khoảng thế kỷ V, cũng với lập luận giống tôi hôm nay.  Một trong những người nổi tiếng và bị Giáo hội kết án lạc giáo, đó là: Nestorius.  Lập luận của Nestorius là, Chúa Giêsu có hai bản tính: Thiên Chúa và Con Người, khi Mẹ Maria cưu mang và sinh Chúa Giêsu, thì Mẹ chỉ sinh ra bản tính con người của Chúa Giêsu thôi, chứ Mẹ không sinh ra bản tính Thiên Chúa.  Vì thế chỉ nên gọi Mẹ Ma-ri-a là Mẹ Chúa Kitô chứ không thể là Mẹ Thiên Chúa.  Cái sai của ông là ở chỗ, tách biệt hai bản tính nơi Chúa Giêsu.  Chính vì thế mà Công đồng Ê-phê-xô, năm 431, đã lên án lạc thuyết Nestorius, và Giáo hội xác định Mẹ Ma-ri-a là Mẹ Thiên Chúa, không phải Mẹ sinh ra Thiên Chúa, nhưng Mẹ sinh ra Chúa Giêsu, Ngài vừa là Thiên Chúa thật và cũng vừa là người thật.  Hai bản tính này không thể tách rời nhau, không phải khi này Chúa Kitô mang bản tính này và khi khác thì mang bản tính khác.  Xét cho cùng, khi nói Mẹ Ma-ri-a là Mẹ Thiên Chúa, tước hiệu này không nhằm đề cao Mẹ cho bằng, tôn vinh Chúa Kitô, Ngài là Thiên Chúa thật, chứ không phải là một con người mà tôi tôn vinh thành Chúa.  Giáo hội đặt Lễ Mẹ Ma-ri-a là Mẹ Thiên Chúa vào ngày đầu tiên trong năm mang một ý nghĩa tích cực là, trao phó cả Giáo hội và nhân loại cho Đức Mẹ che chở, và trong suốt cả năm mới này được Chúa Kitô, Đấng mà tôi thấy trong máng cỏ ngày Lễ Giáng Sinh, cũng chính là Thiên Chúa thật đã đến trong kiếp người và trong kiếp khó nghèo đến tận cùng của kiếp người để chia sẻ mọi đau khổ với thế giới này.  Tôi muốn nói gì với Mẹ Ma-ri-a trong ngày đầu năm?  Tôi muốn nói gì với Chúa Kitô trong giây phút đầu năm này?

2.     Giáo hội chọn bài đọc của Lễ Vọng Giáng Sinh cho ngày lễ kính Mẹ Ma-ri-a hôm nay, một lần nữa như muốn nhắc lại xác tín của Công đồng Ê-phê-xô về Chúa Giêsu mà Đức Mẹ sinh ra, đặt nằm trong máng cỏ, không chỉ là người thật nhưng còn là Thiên Chúa thật, được các thiên thần ca hát khi sinh ra và được đặt tên như đã được thiên thần báo trước.  Tôi đọc lại bài đọc trên cho thật kỹ và chiên ngắm Hài Nhi Giêsu trong máng cỏ, để ý tôi có dám xác tín rằng trẻ thơ giữa chuồng bò ấy lại cũng chính là Thiên Chúa?  Tôi có nghi ngờ gì về Chúa Giêsu, hãy nói chuyện với Ngài, xin Ngài mạc khải cho tôi về Ngài?  Tôi kết thúc giờ cầu nguyện này bằng bài hát, “Mary, Mẹ Có Biết?”, sáng tác do Mark Lowry, lời Việt do Jean Kiệt, qua đường dẫn sau: https://www.youtube.com/watch?v=d7wNC9T7a_c

Phạm Đức Hạnh, SJ